به نقل از «ایران اکونومیست»

جهاددانشگاهی می‌تواند موتور محرک نظام نوآوری در کشور باشد

تاریخ انتشار: ۱۶ آبان ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۳۵۹۴۲۹

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رییس جمهور با اشاره به اینکه سازوکار جهاددانشگاهی یکی از بهینه‌ترین سازوکارهای مدیریتی در کشور است گفت: این نهاد می‌تواند موتور محرک نظام نوآوری در کشور باشد.

به گزارش ایران اکونومیست، دکتر روح‌الله دهقانی فیروزآبادی معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رییس جمهور امروز در جلسه هیات رییسه جهاددانشگاهی که با حضور دکتر حسن مسلمی نائینی رییس جدید این نهاد برگزار شد از نیروی انسانی توانمند به‌عنوان ارزشمندترین سرمایه جهاددانشگاهی نام برد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رییس جمهور با اشاره به حضور پنج‌ماهه خود در این نهاد و بیان اینکه حضور مفید و تمام‌وقتم 102 روز می‌شود گفت: در این مدت کوتاه حضور در جهاددانشگاهی با افرادی پرانرژی و توانمند جهادی مواجه شدم که ظرفیت‌های زیادی برای انجام فعالیت‌های موردنیاز جامعه دارند.

وی بابیان اینکه این موضوع را در مراسم سالگرد جهاددانشگاهی خدمت رییس‌جمهور محترم نیز اشاره کردم افزود: در آن دیدار تاکید کردم که در بدنه دولتی و شبه‌دولتی کمتر نهادی را سراغ داریم که همانند جهاددانشگاهی توانسته باشند با امکانات و توقعات کم بتوانند دستاوردهای بسیار بزرگی به دست آورند.

رییس سابق جهاددانشگاهی بابیان اینکه توجه مقام معظم رهبری نیز نسبت به این نهاد زبان زد است گفت: رهبر انقلاب در دیدار دو هفته پیش نخبگان نیز وقتی می‌خواستند به دستاوردهای کشور اشاره نمایند در اولین مثال از جهادگر فقید مرحوم کاظمی آشتیانی نام بردند و در ادامه تاکید فرمودند که این دستاوردها در پژوهشگاه رویان ادامه دارد.

وی بابیان اینکه خدمت رییس جمهور نیز اشاره کردم که مجموعه رویان یکی از مجموعه‌های موفق جهاددانشگاهی است که به‌واسطه توجه رهبر انقلاب پررنگ شده است گفت: در حوزه‌های دیگر پزشکی، مهندسی و... جهاددانشگاهی مراکزی دارد که اگر به همین اندازه نباشند، کمتر از پژوهشگاه رویان نیست.

دکتر دهقانی فیروزآبادی با بیان اینکه سازوکار جهاددانشگاهی یکی از بهینه‌ترین سازوکارهای مدیریتی در کشور است گفت: جهاد سعی کرده است محاسن هر دو سیستم خصوصی و دولتی را داشته باشد و کنار آن از معایب این دو دوری کند، به‌نوعی جهاددانشگاهی راه‌حلی بین سیستم خصوصی و دولتی بوده که خیلی هنرمندانه طراحی‌شده است.

این مقام مسئول با بیان اینکه ما در معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان نیز این موضوع را جدی پیگیری می‌کنیم تا از جهاددانشگاهی حمایت شود ادامه داد: الگوهای موفق با مدل جهاددانشگاهی باید تکثیر شوند و این ظرفیت در اختیار رئیس جهاددانشگاهی است تا از این فرصت استفاده کند.

وی در ادامه ظرفیت دیگر این نهاد را امکانات و تجهیزاتی دانست که ظرف ۴۲ سال با زحمت مدیران و اعضای جهاددانشگاهی آن‌هم با سلایق مختلف در این مجموعه ایجادشده است؛اما به‌واسطه پراکندگی برخی از این تجهیزات و امکانات در مواردی از آنها استفاده و بهره‌برداری لازم نمی‌شود.

دکتر دهقانی فیروزآبادی با انتقاد از این تفکر برخی از مدیران دولتی کشور که از ساختمان و تجهیزات به‌عنوان سرمایه و عامل توسعه نام می‌برند گفت: مهم‌ترین و ارزشمندترین سرمایه جهاددانشگاهی نیروی انسانی توانمند این نهاد است؛ زیرا باید به این موضوع توجه داشته باشیم که تجربه و نیروی انسانی از ساختمان ارزش بیشتری دارد و توانایی‌های فکری، علمی و معنوی آنها بهترین سرمایه سازمان است.

وی با بیان اینکه رییس جهاددانشگاهی اختیار عمل خوبی برای اجرای طرح‌ها و برنامه‌هایش دارد گفت: ثروت دیگر این نهاد تشکیلات و تشکیلاتی بودن آن است و امیدوارم در مدیریت جدید امور بر مبنای عقل جمعی و سلایق همه جهادگران دنبال شود.

معاون علمی، فناوری و اقتصاددانش‌بنیان رییس جمهور در پایان سخنانش با اشاره به علاقه جهادگران جهاددانشگاهی به رهبری، انقلاب و پیشرفت کشور گفت: آنها نه در حرف بلکه در برون داد عملکرد خود این علاقه‌مندی را نشان می‌دهند.

به گزارش روابط عمومی جهاد دانشگاهی، در بخش دیگر از نشست دکتر دهقانی فیروزآبادی با اشاره به اقدامات خود در مدت حضور در جهاددانشگاهی گفت: با مطالعات انجام‌شده از نهادهای همانند جهاددانشگاهی در سایر کشورها سند «جهاددانشگاهی، موتور محرک نظام ملی نوآوری» را طراحی و تدوین کردیم که نسخه اول آن تقدیم رئیس این نهاد می‌شود.
 وی ادامه داد: کشور امروز به یک نظام ملی نوآوری نیاز دارد و کار معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان این است که این نظام نوآوری را در همه ارکان کشور پیاده کند و جهاددانشگاهی نیز می‌تواند موتور محرک این نظام باشد

منبع: خبرگزاری ایسنا برچسب ها: جهاد دانشگاهی

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: جهاد دانشگاهی فناوری و اقتصاد دانش بنیان دانش بنیان رییس جمهور دهقانی فیروزآبادی موتور محرک معاون علمی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۳۵۹۴۲۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تپش دانش بومی در قلب خودروی ایرانی

  از همین رو هم کشور ایران در بحث خودروهای توان بالا مانند خودروهای شاسی‌بلند هنوز وابستگی صددرصدی دارد. این وابستگی موجب می‌شود هرساله مقادیر زیادی ارز از کشور خارج تا محصول مورد نیاز تامین شود. هرچند که این همه ماجرا نیست و پس از وارد شدن محصول، خدمات پس از فروش آن و همچنین خرید قطعات اضافی آن نیز خود به طور جداگانه موجب ارزبری از کشور است. از همین رو داشتن دانش فنی و موفق شدن در تجاری‌سازی چنین محصولی، می‌تواند کمک شایانی به اقتصاد کشور کند، همچنین کیفیت قوای محرکه خودروها را تا حد مطلوب توسعه دهد و بهینه‌سازی کند. بعدازظهر چهارشنبه هفته گذشته(پنجم اردیبهشت ۱۴۰۳) پژوهشگاه شهید رضایی دانشگاه صنعتی شریف میزبان معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس‌جمهور در مراسم رونمایی از محصولی مهم و راهبردی در کشور بود. موتور شش سیلندر بنزینی خورجینی، محصولی که برای اولین بار در یک شرکت فناور ایرانی تولید شده و اکنون دانش فنی ساخت آن بومی‌سازی شده است. در گفت‌وگو با دکتر میثم فرج‌الهی، رئیس مرکز طرح‌های کلان و پیشران معاونت علمی و فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری، اهمیت این دستاورد را بررسی کرده‌ایم.
موتور شش سیلندر بنزینی که روز چهارشنبه از آن رونمایی شد در یک شرکت فناور تولید شده است. متخصصان این شرکت پس از بررسی حدود ۱۳۰ نمونه از مدل‌های مختلف موتور در دنیا و طی کردن مراحل مهندسی معکوس موفق به کسب دانش فنی لازم جهت تولید این موتور شده‌اند.حجم این موتور۴۰۰۰سی‌سی است که مناسب برای استفاده در خودروهای باری (پیکاپ)، بیراهه‌نورد (آفرود)، خودروهای شاسی‌بلند (اس‌یووی) و خودرهای خدمات‌رسان است. دکتر میثم فرج‌الهی، در رابطه با اهمیت تولید چنین محصولی توضیح می‌دهد: «ما در بحث خودروهای توان بالای شاسی‌بلند و باری وابستگی صددرصد داریم. همچنین بخش تحقیق‌وتوسعه در این حوزه تقریبا فعالیت چشمگیری ندارد و چون قوای محرکه‌ای نداریم، پس امکان توسعه آن هم وجود ندارد.» وی در ادامه تشریح می‌کند: «اگر این فناوری را داشته باشیم هم می‌توانیم مانع ارزبری از کشور شویم و هم خودمان خودروهای‌مان را توسعه دهیم. الان مشاهده می‌کنید که خودروهای باری در کشور یا صددرصد خارجی است یا سال ساخت‌شان به ۲۰ تا ۳۰ سال پیش برمی‌گردد؛ چون قوای محرکه نداریم و وابسته هستیم.» در صورت داشتن دانش تولید قوای محرکه، در کنار خود محصول، بازار بسیار خوبی‌ هم برای قطعه‌سازان و دیگر شرکت‌های دانش‌بنیان فراهم می‌شود که خودشان بتوانند قطعات مورد نیاز را بسازند. 
 
۴ سال تلاش متخصصان ایرانی برای دستیابی  به دانش فنی
موتورهای حجم بالا یعنی موتورهایی که حجم‌شان بالای ۲۰۰۰ سی‌سی است تا قبل از این در کشور تولید نشده بودند و همگی با واردات تأمین می‌شدند. این موضوع هم برای خودروهای تجاری و هم برای خودروهای نظامی صادق است. هدف پروژه‌ای که این شرکت فناور با حمایت و پشتیبانی مجموعه جهاد سازندگی غدیر و پژوهشگاه شهید رضایی دانشگاه صنعتی شریف آغاز کرده دسترسی به دانش فنی تولید چنین موتورهایی بوده است. حالا برای نخستین بار در کشور یک موتور شش سیلندر ۴۰۰۰سی‌سی بنزینی خورجینی تولید و روشن شده است. اصطلاح خورجینی برای موتورها به این معنی است که بلوک این موتور به صورت وی‌شکل (V) است. دکتر فرج‌الهی در ادامه با اشاره به مشخصات فنی این محصول، بیان می‌کند: «این پروژه دو بخش دارد؛ بخش اول بخش مکانیکی کار است که شامل قطعات اصلی مثل بلوک و میل‌لنگ و شاتون می‌شود. بخش بعدی قسمت کنترل است که به آن ئی‌سی‌یو می‌گویند. نمونه اولیه این بخش هم آماده شده است، یعنی می‌تواند موتور را روشن کند و گاز بدهد اما هنوز تا بهینه‌سازی و این‌که بتواند استانداردها را هم بگیرد گام‌های دیگری مانده است.» رئیس مرکز طرح‌های کلان و پیشران معاونت علمی و فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری در رابطه با کاربردهای این موتور توضیح می‌دهد: «این موتور کاربردهای مختلفی دارد؛ از‌جمله خودروهای تاکتیکی سبک نظامی و خودروهای شاسی‌بلند. همچنین در خودروهای باری و حتی در خودروهای سواری بزرگ هم می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد.» 
متخصصان کشور در طراحی موتور از فناوری‌های متعددی در ساخت و انتخاب مواد و تلورانس‌گذاری استفاده کرده‌اند. فرج‌الهی درخصوص روند تولید این محصول می‌افزاید: «تحلیل‌های متعدد استاتیکی، دینامیکی، حرارتی، ارتعاشاتی و عملکردی روی آن انجام شده و همچنین بخش نرم‌‌افزار و سخت‌افزار در حلقه کاملا اجرا شده است. اکنون دانش فنی خیلی خوبی در زمینه طراحی و ساخت موتورهای حجم بالای بنزینی در کشور ایجاد شده که ایجاب می‌کند کشور همت خوبی را برای تجاری‌سازی و تولید انبوه این محصول انجام دهد.» البته که این محصول هنوز استانداردهای لازم را کسب نکرده و فقط مرحله حصول دانش فنی و نمونه‌سازی تکمیل شده است. حالا برای این‌که این موتور بتواند استانداردهای مورد نظر را هم بگیرد باید به خط تولید برود و روی خودرویی سوار شود تا در عمل مورد بررسی قرار گیرد. معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری نیز قرار است در ادامه این مسیر سهم به‌سزایی در حمایت و همکاری با این شرکت فناور داشته باشد. 
 
صرفه اقتصادی تولید؛ مهم‌ترین چالش پیش‌رو
به‌دلیل کاربردهایی که این موتور می‌تواند در خودروهای نظامی سبک داشته باشد، وزارت دفاع از مشتریان بالقوه این محصول راهبردی است و البته به گفته فرج‌الهی شرکت‌های خودروسازی دولتی هنوز محصولاتی با مشخصات فنی مطابق با این موتور تولید نکرده‌اند، وارد تولید آن نشده‌اند.وی همچنین در‌خصوص شرکت‌های خودروسازی خصوصی می‌گوید: «ما با بخش خصوصی هم صحبت کرده‌ایم اما آنها نیز می‌گویند اول باید نهادهای حاکمیتی مشارکت خود را جدی کنند تا حجم این بازار به اندازه کافی بزرگ باشد و اقتصادی شود.»
داشتن صرفه اقتصادی تولید انبوه این موتور از‌جمله چالش‌های پیش‌روی این محصول است؛ زیرا تیراژ مورد نیاز کشور پایین است و این یعنی قیمت تمام‌شده محصول به‌صرفه نخواهد بود. به‌نظر می‌رسد که همچنان صرفه اقتصادی واردات بیشتر است. وی در رابطه با علت این موضوع می‌گوید: «ما نمی‌دانیم که میزان دقیق مورد نیاز کشور چقدر است؛ زیرا بخش خصوصی و هم بخش حاکمیتی پراکنده خرید می‌کنند.» فرج‌الهی همچنین پیشنهادی برای حل این موضوع ارائه می‌کند و می‌افزاید: «اگر بتوانیم وزارت دفاع و حتی ستاد کل نیروهای مسلح را پای کار بیاوریم که نیازمندی‌های‌شان را تجمیع کنند و از طرفی هم بخش خصوصی نیازمندی‌های خود را تجمیع کند، آن‌موقع دیگر تیراژ به اندازه کافی است که بتوانیم این موتور شش سیلندر را اقتصادی تولید کنیم.»
اکنون معاونت علمی و فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری در تلاش است تا نهادهای مختلف کشور را در قبال تولید انبوه و ورود این قوای محرکه به بازار هماهنگ کند؛ به‌خصوص رایزنی‌هایی که با وزرات دفاع و حتی بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری روی این محصول انجام شده است. ازجمله حمایت‌های دیگر معاونت علمی و فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری از شرکت‌های دانش‌بنیان و محصولات این‌چنینی می‌توان به تخصیص معافیت‌های مالیاتی و دیگر امتیازهای دانش‌بنیانی مانند معافیت‌های گمرکی و بیمه‌ای و قابلیت استقرار در پارک‌های علم و فناوری و همچنین رایزنی‌ با واردکننده‌ها برای تامین قطعات این شرکت‌ها نام برد. دکتر فرج‌الهی درخصوص حمایت معاونت از شرکت دانش‌بنیان تولیدکننده این موتور شش‌سیلندر به جام‌جم می‌گوید: «تا این مرحله جهاد خودکفایی غدیر از تولید این محصول حمایت کرده است و از اینجا به بعد قرار شده که معاونت با تمام ابزارهایش وارد شود و این کار را به ثمر برساند.»
اما چرا تا قبل از این به چنین مسأله مهمی پرداخته نشده بود و برنامه مشخصی برای تولید اقتصادی این موتور در دستورکار نبود. به عقیده دکتر میثم فرج‌الهی، به این موضوع از همان ابتدا فکر شده بود. وی تصریح می‌کند: «ابعاد اقتصادی این موضوع هم بررسی شده است، فقط مسائلی به‌وجود می‌آیند که گاهی قابل پیش‌بینی نیستند. واقعیت موضوع این است که وقتی می‌خواهیم به سمت تولید برویم، چون حجم سرمایه‌گذاری مورد نیاز زیاد است برخی نهادها در تصمیم‌گیری دچار مشکل می‌شوند. مشکل کنونی درخصوص این طرح آن است که نهادهای حاکمیتی به مشکلاتی برخورده‌اند و نتوانستند مشارکت لازم را داشته باشند. برای حل چنین مشکلاتی نیاز به ورود و حمایت معاونت علمی است.» میثم فرج‌الهی می‌افزاید: «اگر معاونت علمی بتواند کمک کند و آن نهادها هم بتوانند در خودشان رایزنی و بودجه‌های‌شان را تامین کنند این محصول به‌راحتی می‌تواند تولیدی شود.»

اهمیت نقش دانشگاه در برنامه‌‌های فناورانه
از وجه‌های مهم تولید موتور شش‌سیلندر بنزینی که هفته گذشته از آن رونمایی شد نقش دانشگاه‌ها و اعضای هیات علمی در این پروژه است. دکتر میثم فرج‌الهی در این رابطه اذعان می‌کند: «این شرکت از شش عضو هیات علمی تشکیل شده است که از اعضای دانشگاه‌های برتر کشور مثل دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه علم و صنعت و دانشگاه آزاد و سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی هستند. دیگر نیروهای این شرکت نیز همگی از فارغ‌التحصیلان تحصیلات تکمیلی دانشگاه‌های برتر کشورند و خیلی از کارهای تحقیقاتی اینها با همکاری همین دانشگاه‌ها انجام شده است.» نوشتن پایان‌نامه براساس پژوهش‌های انجام‌شده در این شرکت یا حتی آزمون محصول تولیدی در داخل آزمایشگاه‌های دانشگاه‌ها ازجمله اثرگذاری‌های دانشگاه در پیشبرد تولید این محصول است. دکتر فرج‌الهی تصریح می‌کند: «کمتر شرکتی را می‌توان نام برد که اعضای آن همزمان این‌قدر وجه علمی و صنعتی فعال داشته باشند.» رئیس مرکز طرح‌های کلان و پیشران معاونت علمی و فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان فناوری از نگاه این مرکز به تعامل صنعت با دانشگاه‌ها و مراکز علمی می‌گوید: «از کارهایی که در حال انجام آن هستیم این است که در طرح‌های کلانی که تعریف می‌کنیم علاوه بر این‌که یک بخش بزرگ صنعت را می‌آوریم و در کنارش شرکت‌های دانش‌بنیان را مستقر می‌کنیم، عموم قراردادهای ما به این صورت است که بر مجری تکلیف می‌شود تا بخشی از کارهای علمی را در قرارداد با دانشگاه منعقد کند یا از شرکت‌های مستقر در پارک‌های علم و فناوری یا مراکز رشد استفاده کند.»  دکتر فرج‌الهی همچنین معتقد است که فضای رسانه‌ای کشور باید در دستیابی به چنین فناوری‌هایی از حاکمیت کشور مطالبه‌گری کند. اومعتقد است که حتما قبل‌تر هم می‌توانستیم این موتورهای بنزینی حجم بالا را بومی‌سازی کنیم و باید دلایل انجام‌نشدن این کار و وابستگی صددرصدی به شرکت‌های خارجی پرسیده شود. او می‌گوید: «این مطالبه باید در جامعه رسانه‌ای و نخبگانی کشور اتفاق بیفتد که حکمران ما خودش را در مسیر فشار نخبگانی ببیند و به سمت فراهم‌کردن زیرساخت‌های اقتصادی‌کردن این محصولات فناورانه پیش برود.»